Sektor przemysłowy ma spore problemy z rekrutacją młodych wykwalifikowanych pracowników. Jak z tym problemem poradziła sobie firma Multiserwis z Krapkowic?
Multiserwis Sp. z o.o. z Krapkowic (woj. opolskie) działa od 1991 r. Firma początkowo skupiała się na branży izolacji przemysłowych. Stopniowo poszerzano zakres działalności o produkcję konstrukcji wsporczych, płaszczy ochronnych z blach i materaców izolacyjnych. Dynamiczny rozwój firmy sprawił, że ofertę wzbogacono o usługi montażowe w budownictwie i rusztowania przemysłowe. Dziś Multiserwis jest jednym z największych przedsiębiorstw w tych branżach w Polsce i największym pracodawcą na Opolszczyźnie – zatrudnia ponad 3,5 tys. osób. Ponad 90 proc. z nich to pracownicy produkcyjni. Firma wspólnie ze szkołami kształci młodzież w zawodach potrzebnych w branży izolacji przemysłowych nie tylko w Polsce, lecz w całej Europie.
Mają pomysł, jak dotrzeć do gimnazjalistów
Jak wszystkie firmy sektora przemysłowego, Multiserwis ma problemy z rekrutacją. Aby je rozwiązać, współpracujeze szkołami zawodowymi i Politechniką Opolską.
– Dynamiczny rozwój naszego przedsiębiorstwa został utrudniony z powodu braku wykwalifikowanej kadry na rynku pracy i wciąż niewłaściwie postrzeganego przez uczniów oraz ich rodziców statusu szkół zawodowych. To spowodowało, że również nas dotknął charakterystyczny dla sektora przemysłowego i budownictwa problem z pozyskaniem wykwalifikowanych pracowników. Działamy bowiem w niszowej branży. Zawody, w których uczymy, są mało znane, ale przyszłościowe i intratne – wyjaśnia Małgorzata Marek-Badora, specjalista ds. młodocianych pracowników w firmie Multiserwis.
Przedsiębiorstwo kształci w dwóch zawodach – monter izolacji przemysłowych oraz blacharz izolacji przemysłowych, ściśle powiązanych z nowoczesnym budownictwem przemysłowym, w którym coraz większe znaczenie ma efektywność energetyczna. Dzięki determinacji pracowników wywodzących się z Multiserwis oraz współpracy z innymi firmami izolacyjnymi w Polsce wprowadzono je do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego w 2008 r. Trzeba też było podjąć działania, aby zainteresować młodzież nauką tych nowych, mało znanych i bardzo specjalistycznych profesji. Wymaga to czasu i odpowiednich warunków. Dlatego spółka zaprasza uczniów szkół gimnazjalnych na tzw. dni otwarte.
– W roku szkolnym 2016/2017 odwiedziło nas ponad 300 gimnazjalistów. Spotkania mają na celu zapoznanie młodych ludzi z profilem naszej działalności, a przede wszystkim z ofertą edukacyjną skierowaną właśnie do absolwentów gimnazjów – mówi Małgorzata Marek-Badora. – Punktem kulminacyjnym tych wizyt jest wejście do warsztatu produkcyjnego, gdzie młodzież zapoznaje się ze specyfiką pracy,maszynami linii produkcyjnej, rodzajem używanych materiałów, w tym blach i prefabrykatów wykorzystywanych przy realizacji kontraktów. Opiekę nad gośćmi sprawują uczniowie klasy patronackiej oraz jej absolwenci, którzy obecnie są pracownikami warsztatu – dodaje.
Multiserwis stara się także korzystać z innych możliwości promocji. Uczestniczy w targach pracy i imprezach propagujących szkolnictwo zawodowe, współpracuje z władzami powiatu krapkowickiego. Uczniowie klasy patronackiej prowadzą w mediach społecznościowych własny profil, na którym opisują zdarzenia z życia klasy. Jak podkreślają przedstawiciele zakładu, ważnym narzędziem budowania wizerunku firmy jako dobrego pracodawcy jest wciąż marketing szeptany. Zadowoleni pracownicy są bowiem najlepszymi ambasadorami.
Nie „produkują” bezrobotnych
Działania te przynoszą skutek i spółka nie ma problemu z rekrutacją do klas patronackich. Multiserwis współpracuje z czterema szkołami: Zespołem Szkół im. Jana Pawła II w Zdzieszowicach, Zespołem Szkół Budowlanych im. Papieża Jana Pawła II w Opolu, Zespołem Szkół Zawodowych im. Piastów Opolskich w Krapkowicach i Zespołem Szkół nr 1 im. Piastów Śląskich w Kędzierzynie-Koźlu.
– Najdłużej współpracujemy z Zespołem Szkół Zawodowych w Krapkowicach. W zeszłym roku podpisaliśmy porozumienie o współpracy z tą szkołą, na mocy którego powstała nasza pierwsza klasa patronacka. Główne cele zawarte w umowie wychodzą poza ramy typowego kształcenia. Nastawiamy się bowiem na naukę spójną i celową. Bierzemy przy tym pod uwagę potrzeby lokalnego rynku pracy oraz długofalowe prognozy i zapotrzebowanie naszej firmy – mówi Małgorzata Marek-Badora. – Nie „produkujemy” więc bezrobotnych, przeciwnie – przeciwdziałamy bezrobociu wśród młodzieży z regionu.Mamy przez to ogromny wpływ na zmniejszenie migracji zarobkowej młodych ludzi – dodaje.
Klasa patronacka w ZSZ w Krapkowicach oferuje naukę zawodów monter izolacji przemysłowych oraz blacharz izolacji przemysłowych. Jej powstanie to efekt porozumienia między firmą, szkołą i krapkowickim starostwem. Aby się do niej dostać, gimnazjaliści musieli zdać sprawdzian, na który składały się testy z zagadnień technicznych i umiejętności manualnych, a także krótki test z języka obcego – niemieckiego lub angielskiego – do wyboru.
– Jesteśmy niewielkim powiatem i młodzież kończąca gimnazja często wybiera naukę w większych niż Krapkowice miastach, np. w Opolu. Dlatego tak nas cieszy utworzenie tej klasy – mówi Janina Barbara Kos, dyrektor Zespołu Szkół Zawodowych w Krapkowicach. – W klasach patronackich, pierwszej i drugiej, mamy po 15 uczniów. Są to więc niewielkie oddziały. Starostwo wyraziło jednak zgodę na ich utworzenie. Życzyłabym wszystkim szkołom takiego komfortu – możemy niemal indywidualnie pracować z każdym uczniem. Zupełnie inaczej niż w klasach 30-osobowych – dodaje.
Obecnie Multiserwis kształci 44 uczniów. W szkole uczniowie uczą się przedmiotów teoretycznych. Wiedzę z przedmiotów zawodowych zdobywają natomiast w R&M Centrum Szkolenia Zawodowego w Krapkowicach, z którym Multiserwis zawarł porozumienie o współpracy w kształceniu. Jest to jednostka kształcenia ustawicznego zatrudniająca nie tylko nauczycieli, ale i praktyków z przygotowaniem pedagogicznym, pełniących funkcje instruktorów zawodu.
W R&M Centrum Szkolenia Zawodowego zajęcia praktycznej nauki zawodu mają uczniowie pierwszej klasy. Podczas ferii zimowych i wakacji poznają zaś warsztat centralny firmy, gdzie będą odbywać praktyki w kolejnych latach nauki oraz pracować. Uczniowie klas drugiej i trzeciej praktyczną naukę realizują już w warsztacie Multiserwis.
Firma, współpracując z Politechniką Opolską, oferuje też staże zawodowe dla jej absolwentów.
Są oczkiem w głowie prezesa
Jak podkreśla Małgorzata Marek-Badora, w rozwój młodych ludzi angażuje się sam prezes firmy Marian Siwon.
– W naszym przedsiębiorstwie często powtarza się, że uczniowie to oczko w głowie prezesa. To prawda, ponieważ jednym z jego priorytetów jest ciągły rozwój młodej, dynamicznej kadry oraz podnoszenie kwalifikacji i kompetencji załogi na każdym szczeblu organizacji. Szczególnie pochyla się nad kształceniem młodych, wiążąc to jednocześnie z misją spółki i odpowiedzialnością społeczną – mówi Małgorzata Marek-Badora.
Praktycznym wymiarem tej troski o młodocianych pracowników jest program stypendialny, będący narzędziem wspomagającym kształtowanie takich cech młodych ludzi, jak zaangażowanie i odpowiedzialność. Dla uczniów jest natomiast sposobem na zdobycie własnych pieniędzy oraz budowanie niezależności. Podstawowe warunki, jakie należy spełnić, aby otrzymywać stypendium przez cały semestr nauki, to średnia ocen minimum 4 oraz maksymalnie 10 godzin nieusprawiedliwionej absencji w szkole. Firma przyznaje także stypendium za średnią 4,5 z języków obcych.Warto podkreślić, że uczniowie klas patronackich mają dodatkowe dwie godziny tygodniowo nauki języka angielskiego technicznego, stosowanego na budowach zagranicznych. Uczą się go na podstawie autorskiego programu, który został zaakceptowany przez radę pedagogiczną szkoły jako innowacja pedagogiczna. Zajęcia te finansuje Starostwo Powiatowe w Krapkowicach.
System stypendialny działa mobilizująco na uczniów i powoduje, że klasa patronacka ma najwyższe – średnią ocen i średnią frekwencję wśród wszystkich klas w Zespole Szkół Zawodowych w Krapkowicach. W roku szkolnym 2016/2017 średnia ocen klasy wyniosła 3,78, a średnia frekwencja – 87 proc.
– System stypendialny sprawdza się doskonale. Uczniowie, którzy często pochodzą z dość trudnych środowisk, w tej klasie osiągają bardzo dobre wyniki. To w dużej mierze także zasługa opiekunki z Multiserwis, Małgorzaty Marek-Badory. W trakcie praktyk to ona jest ich współpracownicą oraz motywatorem – podkreśla Janina Barbara Kos.
Pracownicy młodociani objęci są zakładowym funduszem świadczeń socjalnych, dzięki czemu refundowane są koszty, jakie ponoszą na cele kulturalne i sportowe. Dodatkowo biorą udział w wycieczkach zakładowych. W czasie ferii zimowych są to na przykład wyjazdy na snowboard. Firma organizuje też dla nich spotkania robocze, podczas których dyskutują o planowaniu kariery zawodowej, o pracy w zespole i o wszystkim, co w danej chwili dotyczy młodocianych pracowników.
To branża także dla dziewcząt
Jednym z najistotniejszych aspektów nauki w klasach patronackich Multiserwis jest to, że zaraz po zakończeniu edukacji najlepsi absolwenci są zatrudniani w firmie. Wszyscy absolwenci otrzymują propozycje pracy w przedsiębiorstwie.
– Przez trzy lata kształcimy, ale też wychowujemy młodzież, uwzględniając nasze potrzeby kadrowe, dlatego korzyść jest obopólna. Od ponad 15 lat zatrudniamy pracowników młodocianych. Proces ich kształcenia zmieniał się i ewaluował przez ten czas, stając się naszą pasją i celem, który wraz z jednostkami odpowiedzialnymi za szkolnictwo zawodowe pragniemy realizować na najwyższym poziomie – mówi Małgorzata Marek-Badora.
Spółka w zawodach monter czy blacharz izolacji przemysłowych widzi także kobiety. W krajach skandynawskich i Europy Zachodniej panie dość często podejmują się tej pracy. W Polsce Multiserwis jest pierwszą firmą z tej branży, która zrekrutowała dziewczynę.
– Nasza uczennica jest w trzeciej klasie, uczy się zawodu blacharza izolacji przemysłowych. Ku naszemu zadowoleniu jest najlepsza w klasie. Mamy nadzieję, że po ukończeniu szkoły i uzyskaniu tytułu czeladnika pozostanie w naszym przedsiębiorstwie i będzie kontynuowała naukę w szkole średniej. Przygotowaliśmy ścieżkę kariery dla absolwentów, a nasza uczennica, poprzez swoje zaangażowanie i doskonałą postawę, idealnie wpisuje się w standardy spółki i liczymy na dynamiczny rozwój jej kariery zawodowej – mówi Małgorzata Marek-Badora.
Zaangażowanie firmy na rzecz rozwoju szkolnictwa zawodowego zostało zauważone i docenione. Przedsiębiorstwo otrzymało wyróżnienie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości za Dobrą Praktykę w konkursie Pracodawca Jutra 2016. W 2015 r. prezydent Opola przyznał firmie tytuł Partnera Edukacji Zawodowej, a rok później Multiserwis zdobył Grand Prix konkursu Opolska Marka 2016 w kategorii średnie i duże przedsiębiorstwo. Do tego ostatniego sukcesu przyczyniło się m.in. utworzenie klasy patronackiej oraz wzorcowe prowadzenie praktycznej nauki zawodu.
– Oczywiście takie nagrody i wyróżnienia bardzo cieszą. Na pewno są odnotowane przez firmy konkurencyjne, instytucje związane z edukacją, być może przez rodziców naszych przyszłych uczniów. Jednak dla 16-letniego człowieka nie jest to najważniejszy argument, aby kształcić się właśnie u nas. Dlatego tak dbamy o odpowiednią, atrakcyjną ofertę i bezpośrednie spotkania z młodzieżą i ich opiekunami – mówi Małgorzata Marek-Badora. – Praca z młodzieżą daje nam dużo satysfakcji, zwłaszcza kiedy możemy obserwować rozwój kariery naszych absolwentów. Pochwały kierowników budów dotyczące postawy i zaangażowania naszych podopiecznych są odbierane przez instruktorów i opiekunów pracowników młodocianych bardzo osobiście. Jest to sukces całej naszej organizacji – dodaje.
Andrzej Rembowski
Edmund Dmytryk
dyrektor ds. produkcji i handlu – prokurent
Edukacja w Multiserwis to trzyletni proces kształcenia pracowników młodocianych oparty na zintegrowanym, spójnym planie, który ma na celu przygotowanie fachowej kadry na potrzeby przedsiębiorstwa. Fachowa kadra to dla naszego przedsiębiorstwa najcenniejszy potencjał, umożliwiający realizowanie naszych celów biznesowych. Dlatego już od pierwszych dni nauki w klasach patronackich instruktorzy kładą nacisk nie tylko na indywidualne podejście, na przekazywanie wiedzy fachowej, ale i na kształtowanie odpowiedniej postawy oraz zaangażowania.W trakcie praktycznej nauki zawodu w warsztacie produkcyjnym Multiserwis zapewnia fachową opiekę instruktorów, którzy są mistrzami w zawodzie oraz długoletnimi praktykami. Trzyletnia edukacja odbywa się w ścisłej współpracy pomiędzy szkołą, rodzicami i kadrą specjalistów w Multiserwis. Oferujemy takie narzędzia jak program stypendialny, program ZFŚS, dodatkowe premie czy nagrody w konkursach. Rozmawiamy z uczniami podczas spotkań klasowych i okolicznościowych, ale przede wszystkim są to rozmowy indywidualne. Dzięki temu uczniowie dobrze wiedzą, jakiej pracy i postawy od nich oczekujemy, mają również świadomość, że jesteśmy gotowi służyć im radą i pomocą w każdej sytuacji. Atmosfera dobrej współpracy i wzajemnego szacunku przynosi obu stronom korzyści, my zyskujemy odpowiednie kadry, a nasi absolwenci zdobywają wyjątkowy zawód, poszukiwany na rynku pracy. Po zakończeniu trzyletniej nauki zawodu i zdaniu egzaminu czeladniczego zachęcamy naszych absolwentów do kontynuowania edukacji.W przedsiębiorstwie funkcjonuje ścieżka kariery dla absolwentów, na której zawsze chętnie widzimy naszych młodych pracowników.
Tomasz Wybraniec
absolwent Zespołu Szkół Zawodowych im. Piastów Opolskich w Krapkowicach, pracownik przedsiębiorstwa Multiserwis
Jestem absolwentem zasadniczej szkoły zawodowej w Krapkowicach, w której kształciłem się w zawodzie monter izolacji przemysłowych. Na naukę w Multiserwis zdecydowałem się za namową brata, który jest pracownikiem tego przedsiębiorstwa. I dzisiaj mogę spokojnie powiedzieć, że był to trafiony wybór. Trzy lata uczyłem się pod okiem fachowców, którzy wiele lat spędzili na budowach w Polsce i za granicą. Dzielili się ze mną swoim ogromnym doświadczeniem, a także dużo opowiadali o tym, jak żyje się w grupie pracowników podczas wyjazdów, jak należy się zachowywać. Multiserwis duży nacisk kładzie na integrację – co roku braliśmy udział w wycieczkach oraz spotkaniu wigilijnym. Gdy miałem problem lub pytanie, zawsze wiedziałem, do kogo się zwrócić i zawsze otrzymywałem pomoc. Oczekiwano od nas otwarcia, współpracy i rozmowy, angażowano nas w różne przedsięwzięcia, jak np. maratony czy międzyfirmowe rozgrywki piłkarskie. Czułem się włączony w życie firmy, mimo że byłem tylko pracownikiem młodocianym. Mogłem też korzystać ze stypendiów i ZFŚS. Za dobrą pracę w trzeciej klasie instruktor nagrodził mnie nawet premią. Po skończeniu szkoły niektórzy koledzy wyjechali na budowy, ja jednak, korzystając z zaproponowanej przez Multiserwis ścieżki kariery, postanowiłem zostać i kontynuować naukę. Chodzę do liceum wieczorowego i choć system pracy w warsztacie, w którym pracuję, jest dwuzmianowy, mam możliwość pracy na jednej zmianie ze względu na plan zajęć w szkole. Poza tym w czasie wakacji mogłem wyjechać do pracy za granicę – pracowałem na budowach w Belgii i Holandii. Chciałbym po ukończeniu szkoły pójść jeszcze na studia i nadal pracować w firmie Multiserwis.